ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ وﺿﻌﯿﺖ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ، از دﯾﺮﺑﺎز ﺣﺎﯾﺰ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ. از ﯾﮏ ﺳﻮ، اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺣﻠﻘﻪ ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻣﯿﺎن ﺷﺮق و ﻏﺮب ﺑﻮده و از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ داﺷﺘﻦ ﺗﻨﮕﻪ ﻫﺮﻣﺰ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﻨﮕﻪ ﻫﺎی ﺟﻬﺎن اﺳﺖ، از اﻫﻤﯿﺖ وﯾﮋه ای ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. در این میان اما سواحل 600 کیلومتری مکران در حاشیه دریای عمان چندان مورد توجه نبوده است این در حالی است که این سواحل را می توان به لحاظ ویژگی ها و پتانسیل های اقتصادی ، اجتماعی و دفاعی گنج ناشناخته ای دانست که می تواند زمینه های اقتدار بیشتر ایران در منطقه فراهم آورد . موضوع اهمیت سواحل مکران تقریبا از یک دهه قبل مورد توجه و تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی قرار گرفت.مَکران، مُکران یا مکوران، از نظر تاریخی سرزمینی ساحلی در جنوب شرقی ایران و جنوب غربی پاکستان است که در طول دریای عمان از رأس الکوه در غرب جاسک تا لاس بلا در جنوب غربی ایالت بلوچستان پاکستان گسترده است. سواحل طولانی مکران از جاسک تا گواتر بیش از 600 کیلومتر مربع مساحت را در بر می گیرد.ﺟﻨﻮب ﺷﺮق ﮐﺸﻮر ﺑﻪﻟﺤﺎظ ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی دارای ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ، ﻣﻨﻄﻘﻪای و ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ اﺳﺖ. 600 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮز آﺑﯽ ﺳﻮاﺣﻞ ﻣﮑﺮان و ﺗﺴﻠﻂ اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ و اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏﺗﺮﯾﻦ راهﻫﺎی آﺑﯽ ﺟﻬﺎن، ﻫﻤﺠﻮاری ﺑﺎ دو ﮐﺸﻮر اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن و ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﺟﻤﻬﻮریﻫﺎی ﻣﺤﺼﻮر ﺿﻠﻊ ﺷﻤﺎل ﺷﺮﻗﯽ اﯾﺮان، وﯾﮋﮔﯽ ﺧﺎﺻﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺨﺸﯿﺪه اﺳﺖ. درﯾﺎی ﻋﻤﺎن ﺟﺰو ﺣﻮزه اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ اﻗﯿﺎﻧﻮس ﻫﻨﺪ و ﯾﮑﯽ از ﭘﻨﺞ ﺣﻮزه اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﺟﻬﺎن اﺳﺖ و ﮔﺬرﮔﺎﻫﯽ ﺑﺎ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﻪﺳﻤﺖ ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ، ﺟﻨﻮب ﺷﺮق آﺳﯿﺎ، ﺷﺒﻪ ﻗﺎره، ﺳﺮاﺳﺮ آﺳﯿﺎی ﺟﻨﻮﺑﯽ و ﺟﻨﻮب ﺷﺮﻗﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ روزاﻧﻪ ﻣﯿﻠﯿﻮنﻫﺎ ﺑﺸﮑﻪ ﻧﻔﺖ و ﺣﺠﻢ وﺳﯿﻌﯽ از ﮐﺎﻻ و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ از اﯾﻦ ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﻣﯽﺷﻮد. در ﺑﻌﺪ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﻨﻮب ﺷﺮق ﮐﺸﻮر ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺎ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻫﻤﺠﻮار ﺷﺮق و ﺷﻤﺎل ﺷﺮق ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮی در ﺑﯿﺎن اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ درﯾﺎی ﻋﻤﺎن و اﻫﻤﯿﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آن ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ: «ﻣﺎ در ﺳﺎلﻫﺎی ﮔﺬﺷﺘﻪ از ﺳﻮاﺣﻞ ﻃﻮﻻﻧﯽ درﯾﺎی ﻋﻤﺎن ﺑﻬﺮه ﻻزم و ﮐﺎﻓﯽ ﻧﺒﺮده‌اﯾﻢ. ذﻫﻨﻤﺎن ﻫﻤﻪاش ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺑﻮده، اﻫﻤﯿﺖ درﯾﺎی ﻋﻤﺎن از ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﻣﻐﻔﻮل ﻋﻨﻪ ﻣﺎﻧﺪه، اﯾﻦ ﻧﮕﺎه ﺟﺪﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﮕﺎه ﺑﻪ درﯾﺎی ﻋﻤﺎن اﺳﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺎرﻫﺎی ﺑﺰرﮔﯽ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ. اﯾﻦ ﺑﺮای ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﻨﻮب ﺷﺮﻗﯽ ﮐﺸﻮر ﯾﮏ ﻣﻮﻫﺒﺖ اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ، دوﻟﺖ و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ- ﭼﻪ وزارت دﻓﺎع ﭼﻪ وزارﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎی دﯾﮕﺮ ﮐﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﺎرﻧﺪ- ﻫﻤﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ اﯾﻦ ﮐﺎر ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ.» (30/11/1388)اﯾﺸﺎن ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﻫﻔﺘﻢ آذر 1391 روز ﻧﯿﺮوی درﯾﺎﯾﯽ در دﯾﺪار ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه و ﻣﺴﺌﻮﻻن ﻧﯿﺮوی درﯾﺎﯾﯽ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ: «ﺳﻮاﺣﻞ ﮔﺴﺘﺮده ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ و به وﯾﮋه ﺳﺎﺣﻞ درﯾﺎی ﻋﻤﺎن و ﻋﻘﺒﻪ آن در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﮑﺮان ﺛﺮوت ﻋﻈﯿﻢ ﻣﻠﯽ اﺳﺖ. اﮔﺮ دوﻟﺖ و دﯾﮕﺮ ﻣﺴﺌﻮﻻن ﺑﺎ ﻧﮕﺎه راﻫﺒﺮدی ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ درﯾﺎﯾﯽ، ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ، اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻋﻈﯿﻢ و ﻣﻬﻢ، ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎری ﺑﺮای ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ ﭘﺪﯾﺪ آورد.» (7/9/1391) همچنین به لحاظ دفاعی ﻋﻘﺒﻪ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻨﻄﻘﻪ از ﺟﻤﻠﻪ وﺟﻮد ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﻣﮑﺮان، ﭼﺎﻟﻪ ﺟﺎزﻣﻮرﯾﺎن و ﻣﻨﻄﻘﻪ دﻟﮕﺎن در اﺳﺘﺎن ﺳﯿﺴﺘﺎن و ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن، اﻣﮑﺎن ﻋﺒﻮر از اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮای ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﮐﺸﻮر را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ، اﻣﮑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی دﺷﻤﻦ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﯿﺎت وﺳﯿﻊ ﻧﻈﺎﻣﯽ از اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ داﺧﻞ ﮐﺸﻮر ﻣﺤﺪود اﺳﺖ. اﻣﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻘﺒﻪ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﻮاﺣﻞ ﻣﮑﺮان و وﺟﻮد ﺧﻮرﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد در ﻃﻮل 600 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻧﻮار ﺳﺎﺣﻠﯽ و ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺧﺎﻟﯽ ﺑﻮدن ﻣﻨﻄﻘﻪ از ﺳﮑﻨﻪ، ﻫﻢ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ در اﺧﺘﯿﺎر ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﯿﺎن ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر و ﺳﻼح و ﻣﻬﻤﺎت ﻗﺮار داده و ﻫﻢ اﻣﮑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی دﺷﻤﻦ را ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻣﺤﺪود و اﯾﺬاﯾﯽ ﺑﺎ اﻋﺰام ﺗﯿﻢﻫﺎی ﺗﺮورﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻋﻤﻖ ﺧﺎک اﯾﺮان ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ.از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ، اﺷﺮاف ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﻣﮑﺮان و ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﻣﺤﺪود ﺣﻮاﺷﯽ درﯾﺎ و ﮔﻠﻔﺸﺎنﻫﺎی ﺳﺎﺣﻠﯽ ﺑﺮ ﺗﺤﺮﮐﺎت درﯾﺎﯾﯽ در درﯾﺎی ﻋﻤﺎن ﮐﻪ ﺑﺮای ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد، ﺑﻪدﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑﻪ ﺳﻮاﺣﻞ درﯾﺎی ﻋﻤﺎن اﻣﮑﺎن ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﮐﺸﻮر را ﺑﺪون ﻫﯿﭻ ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺑﺎ درﯾﺎی آزاد ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ، ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای ﻣﻬﺎﺟﻤﯿﻦ دارای اﻫﻤﯿﺖ راﻫﺒﺮدی ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی دﺷﻤﻦ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﯿﺎت آﻓﻨﺪی در اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ وﺟﻮد دارد. ﮔﺬﺷﺘﻪ از آن، ﺑﺮﯾﺪﮔﯽﻫﺎﯾﯽ در ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪوﺳﯿﻠﻪ ﺳﯿﻼبﻫﺎ و رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪوﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ﻧﻔﻮذ دﺷﻤﻦ از اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﻪ درون ﮐﺸﻮر و ﺣﺪاﻗﻞ داﺧﻞ ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﻣﮑﺮان را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ آﺑﻬﺎی ﺳﺎﺣﻠﯽ دارای ﻋﻤﻖ ﮐﻢ ﺑﻮده و ﺑﺮای ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪن ﻧﺎوﻫﺎی دﺷﻤﻦ ﻏﯿﺮﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ. ﺑﻪﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ اﺣﺘﻤﺎل دارد دﺷﻤﻦ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ ﺳﺎﺣﻞ از روشﻫﺎیی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻠﯽﺑﺮد اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﻧﯿﺰ در ﺑﺮﺧﯽ از ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﺳﺎﺣﻠﯽ ﻣﻮاﻧﻌﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺸﺘﻪﻫﺎی ﻣﺎﺳﻪای و ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاﻧﻊ دﯾﮕﺮ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻮاﻧﻊ در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪن دﺷﻤﻦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. به عبارتی اگر بخواهیم خلیج فارس و موقعیت خود را حفظ کنیم، پیش نیاز آن حضور در سواحل مکران است چون اگر حضور خود را در این قسمت گسترش دهیم دیگر از تنگه هرمز بی نیاز می شویم و می توانیم تبادلات تجاری خود را از این طریق انجام دهیم. ﻧﯿﺮوی درﯾﺎﯾﯽ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﭘﺲ از ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮی در ﺳﺎل 1388 ﻃﺮﺣﯽ را ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻃﺮح وﻻﯾﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ «اﺣﺪاث زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎ ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﻧﯿﺮوی درﯾﺎﯾﯽ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ، آﻣﺎدﮔﯽ ﻋﻤﺮدﻫﯽ اﻧﻘﻼﺑﯽ ﺑﻪ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻣﻮﺟﻮد و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﻮﺳﺎزی ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻧﯿﺮوی درﯾﺎﯾﯽ ارﺗﺶﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان» ﺑﻮد، آﻣﺎده ﻧﻤﻮد. اﺟﺮای اﯾﻦ ﻃﺮح ﻗﺪم اول در ﻣﺴﯿﺮ راﻫﺒﺮدی ﺷﺪن ﻧﯿﺮوی درﯾﺎﯾﯽ اﺳﺖ. اواخر سال 86 بود که رهبرمعظم انقلاب در مقام فرمانده کل قوا ، سواحل دریای عمان را گنجی بزرگ که مغفول مانده ارزیابی کردند و به نیروی دریایی ارتش این ماموریت را که علاوه بر حضور در این سواحل ، به محرومیت زدایی از مردم منطقه بپردازند دادند . از آن زمان هزاران نفر از نیروهای ارتش به ا ین سواحل آمدند و کار عمران و سازندگی را آغاز کردند .امیر دریادار حسن جعفری معاون مهندسی و پدافند غیر عامل نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران فرمانده یگانی است که به عنوان خط مقدم این حضور کارهای ساختمانی وز یربنایی را انجام داده و هنوز هم در حال فعالیت هستند .