مدیریت دانش و
حرکت به سمت رویکرد سازمان دانش محور مستلزم پیاده سازی مدیریت دانش به صورت یک فرآیند فراگیر، متداوم و منعطف در سازمان است.
سازمانها میبایست همواره تلاش کنند تا مراتب بلوغ مدیریت دانش را اعم از
شروع کننده، آگاهانه، تعریف شده، مدیریت شده و بهینه شده به درستی و پیوستگی طی
نمایند. پژوهشها نشان میدهد مسیر بلوغ مدیریت دانش با توجه به امکانات و زیرساختهای
لازم زمانی در حدود 4 تا 14
سال زمان نیاز دارد. بنابراین توسعه مدیریت دانش و نهادینه شدن آن در فرآیندهای
کاری، یک مسیر گام به گام است که در هر قدم مجموعه راهکارهایی را میطلبد.
از سویی دیگر
تاثیر مدیریت دانش بر نوآوری در کسب و کارهای امروزی بر کسی پوشیده نیست و با توجه
به ضرورت نوآوری در شرکتهای قرن بیست و یکمی، اهمیت پیاده سازی و بلوغ مدیریت دانش در این شرکتها
دوچندان میشود. در حقیقت در دنیای رقابتی امروز، آینده کسب و کارها به مدیریت دانش
و نوآوری گره خورده است تا با تسهیل دسترسی به خبرگان و دانش سازمانی، امکان ترکیب
و هم افزایی دانش و خلق دانش جدید در سازمان فراهم شود که در این صورت نوآوری نیز
در سازمان محقق شده است چرا که نوآوری جز بهره گیری از امکانات موجود و رشد و
توسعه آنها نمی باشد. بنابراین برای بهبود نوآوری در سازمان میبایست زمینه لازم
برای بلوغ مدیریت دانش فراهم شود تا طی نمودن مسیر نوآوری با تکیه بر دانش سازمانی
و کسب دانش مورد نیاز تسهیل گردد.
لازم به ذکر
است امروزه به واسطه الزام سازمانها به پیاده سازی سیستم های مدیریتی نظیر
استاندارد Iso 9001-2015 و همچنین در مدل تعالی سازمان EFQM، مدیریت دانش به یک اقدام
استراتژیک و ضروری برای سازمانها تبدیل شده است.
در همین راستا
با عنایت به اینکه شرکت پایانه های نفتی ایران با در اختیار داشتن تاسیسات صنعتی و بکارگیری
نیروی انسانی متخصص خود، مسئولیت مدیریت و راهبری عملیات اجرایی دریافت، ذخیره
سازی، اندازه گیری و صدور بیش از 90 درصد نفت خام کشور ( از طریق پایانه نفتی
خارگ ) را بر عهده داشته و همزمان صدور تمامی میعانات گازی کشور ( از طریق پایانه نفتی
عسلویه ) و تمامی عملیات معاوضه (SWAP) نفت خام دریافتی از کشورهای حوزه دریای خزر ( از طریق پایانه
نفتی شمال (نکا)) را در حوزه عملیاتی خویش دارد. لذا مجموعه دانایی هایی که در شرکت پایانه های
نفتی ایران در حین فرآیندهای کاری به وجود آمده است، بارزترین بخش سرمایه های
نامشهود این سازمان محسوب میشود. این سرمایه ها در تجربیات مدیران و کارکنان،
استانداردها، مستندات، تجهیزات، بینشهای ناشی از طرحها و ... مستتر است. که با
مدیریت سرمایه های دانشی خود راه های رفته را بازآزمایی میکند و دانشهای تولید
شده حین انجام کار و اجرای پروژههای گوناگون را مستند می نماید.
با عنایت به
موارد پیش گفته اجرای فاز اولیه پروژه استقرار نظام جامع مدیریت دانش در شرکت پایانه های
نفتی ایران با اهداف زیر انجام شده است:
1. بهبود فرهنگ
تبادل و تسهیم دانش در شرکت و جلب حمایت پايدار مدیران ارشد در این راستا
2. تعیین نقاط
قوت و قابل بهبود مدیریت دانش و شناسایی راهکارهای مناسب ارتقاء شرایط موجود
3. شناسایی
حوزه های دانشی شرکت
4. استقرار
ساختار و قوانین لازم جهت پیاده سازی مدیریت دانش
5. ایجاد نظامی
به منظور شناسایی و ثبت درس آموخته های حاصل از اجرای پروژه ها
6. استخراج
دانش تولید شده از ذهن کارشناسان شرکت، ارزیابی و طبقه بندی آن
7. فراهم ساختن
امکان بازیابی دانش تولید شده در ذهن مدیران
و کارشناسان در آینده
8. فراهم ساختن
امکان جمع آوری، طبقه بندی، بازیابی و تعریف سطوح دسترسی مناسب جهت تمامی مستندات
سازمانی نظیر دستورالعمل ها، رویه های کاری، قوانین، اسناد و نقشه های فنی، گزارش
های کاری و...
9. فراهم ساختن
امکان برگزاری فروم های دانشی پیرامون مشکلات کاری و استفاده از هم افزایی حاصل از
کارگروهی جهت حل مشکلات
10. ایجاد
انگیزه های مناسب برای کارکنان به منظور شرکت در فعالیت های تسهیم دانش در شرکت
11. آموزش روش
های استخراج دانش به تیم های تخصصی مربوطه
همچنین فاز دوم پروژه فوق الاشاره (طرح توسعه اول) از آبان ماه 1402 در دستور کار این شرکت قرار دارد.